Obok kardamonu i szafranu to najdroższa przyprawa na świecie. Odpowiedź na pytanie, dlaczego tak jest, znajdziesz w dzisiejszym wpisie. Do tego garść informacji, jak ją właściwie stosować, jak przygotować domowy cukier waniliowy lub ekstrakt.
Nie wiem jak Ty, ale ja uwielbiam zapach waniliowy. Poza zapachem w cieście czy deserze (kręcą mnie te maleńkie czarne kropeczki), lubię również kosmetyki z dodatkiem wanilii. Ale do rzeczy.
Wanilio – dlaczego jesteś taka droga?
Wszyscy wiedzą, że wanilia w laskach jest droga. Ale ekstrakty waniliowe również do tanich nie należą. Dlaczego? Jest to roślina, której uprawa wymaga wyjątkowo gorącego klimatu. Temperatura powietrza nigdy nie powinna spadać poniżej 15°C. Do tego nie może być wystawiona na bezpośrednie działanie słońca, rośnie w towarzystwie specyficznych grzybów a pierwsze zbiory są po upływie 3 lat. Najwięksi producenci to Madagaskar, Chiny, Meksyk, Indonezja. Niektórzy twierdzą, że najlepsza pochodzi właśnie z Madagaskaru i Meksyku, a ta gorsza z Indonezji i Tahiti. Cena kształtuje się w zależności od długości laski. Te najdroższe, mające ponad 21 cm najczęściej zamawiają restauracje. Laski o długości 15 cm są uważane za produkt pierwszej klasy, klasa druga to 10-15 cm, a poniżej 10 cm to już klasa trzecia. Do tego dochodzi obróbka wanilii, która jest pracochłonna i ryzykowna. Proces przeprowadzony nieprawidłowo może doprowadzić do utraty aromatu.
Podsumowując: na cenę wpływa klimat, skomplikowany proces zapylania, wzrostu, owocowanie, a potem proces preparowania lasek wanilii.
Co to jest Wanilina?
Od razu zaznaczę, że wanilina to nie to samo co wanilia. Ta pierwsza to jeden ze składników wanilii. W samej wanilii masz jeszcze około 170 różnych smaków, enznymów i aromatów. Całkiem niedawno w świat poszła informacja, że wanilinę można uzyskać z krowich odchodów. Co oczywiście wywołało falę gwałtownych reakcji. Cukier wanilinowy, który był dostępny czy też nadal jest w sklepach, nie jest zdrowy. To oczywiście zwykły cukier buraczany wzbogacony aromatami. Niestety wanilina jest szkodliwa. Może powodować podrażnienia skóry, zaburzyć pigmentację. Sama tego nie sprawdziłam, ale zostały przeprowadzone badania, które o tym świadczą. Nasza świadomość tego, z czego korzystamy, kupujemy, co wchodzi w skład produktu jest istotna. A wanilina jest niestety toksyną.
W jakiej formie kupisz wanilię?
W laskach – żeby wzmocnić jej aromat najczęściej gotuje się w płynie, pamiętając o tym, by ją przeciąć i uwolnić ziarenka wanilii. Gotowanie najbardziej wzmocni smak i aromat wanilii, znaczniej bardziej niż namaczanie jej w alkoholu.
Laski wanilii zamknięte w szklanych pojemnikach najlepiej przechowywać w lodówce. Nie będą pęczniały, wysychały.
Ekstrakty waniliowe – powstają poprzez namaczanie lasek wanilii w mieszance wody i alkoholu. W praktyce, poza domieszką i smakiem alkoholu, nie ma różnicy między ekstraktem a samą laską.
Cukier waniliowy – zmiksowaną wanilię miesza się z cukrem.
Proszek waniliowy to albo cała zmielona wanilia, albo tylko jej ziarna. W takiej postaci może być dodawany do cukru.
Pasta waniliowa – to wanilia, ekstrakt waniliowy, cukier i woda, zagęszczone tragantem. Jej łatwość wykorzystania polega na tym, że nie musisz dodatkowo rozrzedzać potrawy. Konsystencje ma podobną do melasy. Najbardziej znany producent to Nielsen-Massey. Uchodzi za najlepszą na świecie.
!!!Tak, produkty w których występuje wanilia różnią się ceną, i tu pułapka: szczególnie jeśli nie spojrzysz dokładnie na etykietę i nie zobaczysz, że zamiast wanilii jest tam wanilina.
Zauważ, że coraz bardziej popularne w dobrych cukierniach jest podawanie w opisie ciasta, deseru, że jest z prawdziwą wanilią, np. z Madagaskaru.
Zastosowanie wanilii w cukiernictwie
Bardzo popularna w Polsce szarlotka nie obejdzie się bez wanilii. Podobnie jak lody, panna cotta, budynie, drożdżowe ciasto, krem caramel.
Sklepy, które sprzedają wanilię cukiernikom mają w swojej ofercie laski wanilii, ekstrakty, pasty, proszki. Często kupowane są ekstrakty, które zawierają widoczne ziarenka wanilii, ponieważ klienci widząc je wierzą, że produkt zawiera faktycznie prawdziwą wanilię.
Niektóre produkty dedykowane są czekoladzie – wanilia łagodzi gorzki smak czekolady, inne wypiekom ciastek, ciast, deserom. W zależności od tego, co chcesz przygotować, stosujesz inny produkt. I tak ekstrakt jest dobry do: kremów, ciast, lodów. Laski wanilii są idealne do nadzień i prac wykończeniowych, ponieważ dają ładny kolor. Ekstrakt w proszku najlepiej stosować do wypieku ciast.
Ważne, by przy stosowaniu takich produktów trzymać się wskazanych ilości. Ekstrakty mogą bowiem zmieniać kolor deseru na żółty.
Domowy cukier waniliowy
Jeśli używasz tylko ziarenek wanilii, nie wyrzucaj tego co zostaje. Przygotuj pojemnik, który szczelnie zamkniesz. W wersji najtańszej nasyp do niego cukru i włóż pokrojone laski wanilii. Wersja droższa to zmielenie ksylitolu z laskami wanilii. Będzie to również zdrowsze połączenie, ponieważ jak wiesz cukier nie jest zdrowy. Tak czy inaczej ksylitolu też nie możesz stosować w ilości nieograniczonej, tylko 3 łyżeczki dziennie!
Po mniej więcej po 4 tygodniach otrzymasz pachnący cukier.
Domowy ekstrakt z wanilii
Do słoika lub butelki włóż pokrojoną wanilię, zalej mocnym alkoholem, np. wódką. Odstaw na 2 tygodnie, w ciemne miejsce. Raz na jakiś czas potrząśnij.
Smacznego!